Age of Empires 2 HD – kompendium „dobrego” gracza

Od trzech miesięcy ze znajomymi napierdzielam w AoE 2 HD ze Steama. Za 18zł warto kupić, za więcej w sumie też – jest to reedycja, więc śmiga nieźle na dzisiejszych systemach, widescreen, lepsze AI, dodatki w gameplayu, workshop steamowy. Tyle wstępu i zachęty.

Ten post to kompendium zebranej wiedzy oraz doświadczeń, z ostatnich 85h grania + doświadczenia ludzi i wartościowe info z internetowych tutoriali.

Zakładam, że znasz grę i masz kilka/naście godzin na koncie, nie będzie recenzji – tylko twarda wiedza.

Poniższy zbiór w głównej mierze opieram na materiałach YouTubera Spirit Of The Law + reddit + steam workshop + google + pogaduchy ze znajomymi i nasze doświadczenia. W szczególności polecam to pierwsze źródło, gdzie przy okazji można zobaczyć dowody twierdzeń – będę linkował do poszczególnych materiałów.

Nie jestem pro playerem, nie mam nawet określonego rankingu w multi (zgaduję, że jestem najwyżej ~1350), nie umiem dotąd rozjebać kompa na single 1v1 na Hardzie. Względem szaraczków umiem więcej, ale i tak za mało by na multi się pokazywać.

Koniec pindolenia.

Jestem niedzielnym graczem – podstawy

Zacznijmy od początku: To poniżej na obrazku to jest klawiatura, wbrew pozorom bardzo przydatna w AoE. Prawdopodobnie masz ją przed sobą. Spójrz na nią, dotknij ją i się miło przywitaj.

Skróty klawiszowe

Koniec bezsensownego klikania myszką – MUSISZ nauczyć się skrótów klawiszowych.

• Najważniejsze dwa klawisze:
  • [.] (kropka) – wieśniak, który nie ma roboty,
  • [,] (przecinek) – bezczynna jednostka wojskowa.
• Równie ważne klawisze, które należy opanować to sekwencje dla lewej ręki – [ASDF], linia wyżej: [QWER], później [ZXCV].
  • Z tej pierwszej grupy [AS] bardzo przyśpiesza zlecanie budowania przez wieśniaków:
    • Sekwencja [AQ] – budowanie domu, [AA] – pole, [SQ] – barak.
    • Ogólnie kolejność klawiszy zazwyczaj odpowiada przyciskom w GUI (od lewej) – nie patrząc w ogóle w sekcję HotKeys bez trudu opanowałem te najczęściej budowane budynki.
  • Dolna grupa odpowiada za sterowanie formacją wojska. Środkowa za tryb ataku jednostek militarnych. Analogicznie – od lewej.
• Ważnym klawiszem jest [H] odpowiadający TC (Town Center).
  • Wieśniaków szybko zlecasz wciskając [HAAAAAAAAA…].
  • Kolejne wciśnięcia klawisza to iterowanie po kolejnych TC. Analogicznie z innymi skrótami do budynków.
    
• Kolejne klawisze to kombinacje [CTRL + znaki], np. [CTRL + M] = Market, [CTRL + I] = Młyn (+ [F] – „dokupienie” farmy), [CTRL + B] = Barak, [CTRL + A] = Archery (łucznicy)… dalej w sumie nie pamiętam, bo mało stosuję, ale polecam – nie trzeba na mapie przewijać i szukać.
• Warto jeszcze wspomnieć o tym, że jednostki i budynki można przypisywać w grupy – tj. [CTRL + 0..9], a potem taką grupę wywołujesz wciskając po prostu cyfrę (bez użycia klawisza [CTRL]).
  • Ja np. często robię fabrykę jednostek: wiele baraków wokół, wszystkie zaznaczam jedną grupą, trzymając [SHIFT] zlecam od razu N-jednostek do produkcji.
• Garnizon, czyli chowanie jednostek do budynków (przy tym zwiększając ich atak) – przycisk [G] na zaznaczonych jednostkach i klikasz na budynek, w którym mają się schować.
• I jeszcze nowość dodana w HD – ruch ataku aktywowany klawiszem [TAB] (chociaż bywają przypadki, że użycie Patrol jest lepsze).
• No i trzeba wspomnieć, że klawiszami [CTRL] lub [SHIFT] można operować na zbiorze jednostek. Podwójne kliknięcie w jednostkę zaznacza wszystkie tego samego typu… znowu stosowny filmik o tym.
• A jak coś się wydarzy na mapie – ŚPM od razu powinien nas tam przenieść.

Klawisze można zmienić w menu. Zapoznaj się chociaż z nimi. Wyżej opieram się na domyślnych.

Rzeczą, która została chyba dodana w wersji HD jest kolejkowanie drogi jednostki. Przytrzymując klawisz [SHIFT] i klikając PPM oznaczamy gdzie jednostka ma się udać, „wystartowanie” trasy i końcowy punkt oznaczamy PPM już bez trzymania SHIFT’a. Jest to szczególnie przydatne na starcie gdy, gdzie Scoutem musimy obadać teren wokół naszego startu…

Minimum ruchu wieśniaków

Chodzenie w grze to marnotrawstwo dla Twojej ekonomii:

• Barany/Ptaki/Dziki zabijasz wieśniakami „w centrum” lub maksymalnie blisko TC.
  • Po dzika wysyłasz jednego wieśniaka (najlepiej mieć już wynaleziony Loom), który po dwóch strzałach w świnię ciągnie ją aż do centrum – tam ubijasz go pozostałymi wieśniakami, którzy akurat dziergali barana lub wspomagasz się trickiem z TC i garnizonem.
• Skład kamieni/drewna budujesz na 1 tile (kafelek odległości – tutaj wyjaśnienie) od surowca.
• W przypadku drewna jak trochę drzew wiesie już wykarczują by zwiększyć wydajność dobudowujesz bliżej surowca (pokazane z matmą).

Moment, gdy pora rozważać dobudowanie składu bliżej:

Start gry i priorytety

Nie oszukujmy się – początek gry jest najważniejszy. Skopiesz pierwsze 25 minut gry = przegrałeś.

Ogólnie są pewne czasy, w których wypada przejść do kolejnej ery:

• Feudal w ciągu ~13 minut. Absolutne topowe czasy pro graczy to ~8 minut.
• Castle – w ciągu 20 minut, rekordem jest ok. 1-3 minuty po feudal, gdzie:
  • Albo narobiłeś od razu surowców tj. ~800 food + 200 gold i lecisz,
  • Sprzedałeś wszystko co masz na wybudowanym w Feudal markecie byle tylko przejść.

Za imperialem już nie podaję czasów – zbyt losowa i indywidualna sprawa moim zdaniem, niemniej jak komp osiągnie imperial to wiedz, że coś się dzieje i lepiej lecieć za nim.

Możesz też w pierwszym minutach bardziej pocisnąć na Darku (Drush) lub Feudalu i zamurować przeciwnika / zrobić TC Rush / inne bolesne dla przeciwnika opcje początkowe…

Szablon do pierwszych minut – „Build order” (od Dark age)

Gdy tylko zaczyna się gra:

1. Zaznaczasz dwóch wieśniaków i budujesz dom [AQ]*.
2. Zaznaczasz trzeciego i budujesz kolejny dom [AQ]*.
3. TC od razu zlecasz ile tylko żarcia masz robienie wieśniaków [HAAAA…].
   1. Dwa wieśniaki z 1 pkt-u zazwyczaj skończą robić dom jak pierwszego nowego wiesia wypluje TC.
   2. TC przez najbliższe naście minut musi bez przerwy produkować wieśniaków (z przerwami na wynalezienie Loom lub pójście w feudal). Przestój w produkcji wieśków to strata dla ekonomii!
   3. Chińczycy zaczynają bez jedzenia – nie ma rady, zamiast wieśniaków na start od razu wynajduj Loom.
4. W tym samym czasie co trzy powyższe punkty ( :D ) scoutujesz już koniem okolicę wokół – szukasz baranów/ptaków, musisz asap znaleźć (darmowe!) źródło jedzenia – jest najważniejsze na starcie, bo wieśniaki to Twoja ekonomia, trza ich namnożyć!
   1. Scouta od razu bindujesz pod klawisz (CTRL + 1) .
   2. Jeśli jest problem ze znalezieniem jedzenia, angażuj wieśniaka-dwóch, pozostali niech chociaż drewno rąbią w okolicy TC.
   3. Znalezione jedzenie od razu kierujesz do TC i wszystkimi wieśniakami wydobywasz – z jednego źródła jednocześnie – wiele zabitych baranów to strata surowca.
   4. Nad baranami masz władzę – możesz kilku użyć i z pomocą klawisza SHIFT jeszcze przescoutować okolicę, tylko za daleko ich nie wysyłaj – przeciwnik może przejąć + wieśniaki muszą pracować, a nie czekać aż barany do nich przyjdą.
   5. Tu jest dobry przykład całego startu wraz z uwzględnieniem „paniki” gdy baranów nie można znaleźć.
5. Powyższe 4 punkty do zrobienia w 30 sekund!! TC w międzyczasie wypluwa nowych wieśków – przynajmniej 2-3 wyślij na drewno (co ~szóstego), jednego do budowania.
6. Jeśli tylko masz 100 drewna – buduj od razu największego lasu skład na drewno – zaraz po dwóch pierwszych domach jest to następna rzecz którą musisz wybudować.
   1. Drewno jest w sumie najważniejszym surowcem w grze – z jego pomocą powstają budynki albo jedzenie-farmy. Z drewna budujesz market, z pomocą którego możesz sprzedać/kupić wszelkie pozostałe surowce. Dlatego nie młyn, nie dock… a tartak jest najważniejszy na start i pozwala zapewnić przypływ drewna w początkowej fazie gry.
7. Gdy zaczną kończyć się barany zwab jednym wiesiem dzika do TC, potem następnego, w międzyczasie możesz walnąć młyn obok saren (o ile są gdzieś blisko) lub krzaków z owocami – krzaki zostaw sobie jednak na koniec – są zbyt mozolne do produkcji jedzenia.
   1. Nie daj sobie zabić wieśniaka (czy to dzikim zwierzęciem czy scoutem przeciwnika) – utrata jednostki na tym etapie gry może przeważyć nad losem rozgrywki (jak bardzo cenni są wieśniacy na początku gry).
   2. Zależnie od źródła jedzenia różni się też szybkość jego pozyskiwania (dobry materiał m.in. o tym), zatem jeśli masz dostęp do wody – warto łowić wieśniakami ryby i blisko do młyna + nawet inwestować w dok i łódki (ale też by za daleko nie pływały).
      
   3. Z dzika wiesiek wydobywa na raz więcej jedzenia (2-3x) niż z barana/farmy więc dobrze jest przed samym przejściem w feudal zaczerpnąć zastrzyku mięsa 6-15 wieśniaków jednocześnie – film o dzikach.
   4. Scoutem możesz też sarny zagonić do swojego TC stając im zaraz za dupą (jednak ja tego nie robię i przeważnie scoutuję resztę mapy).
   5. Staraj się wyczyścić okolicę z jedzenia i maksymalnie opóźnij budowanie farm.
      1. Farmy kosztują – dziki/sarny/barany nie.
      2. Z drugiej strony może to utrudnić zabicie scouta przeciwnika kręcącego się przy naszym mieście na początku, jeśli nie masz wieśków wokół TC i nie możesz atakować garnizonując…
8. Kontroluj mięcho – około 20-29 wieśniaków jest pora przejść do Feudala i od razu to zrób – pamiętaj, kosztuje to 500 jedzenia.
9. Zanim feudal nadejdzie postaw w tym czasie barak – w szczególności się przyda jak będziesz chciał inwestować w konie/łuczników. Pierwszy barak odblokowuje możliwość wybudowania pozostałych wojskowych budynków w Feudal, więc warto już go mieć zanim nam stuknie druga era.
10. Zdejmij połowę wieśniaków z produkcji jedzenia – zostaw kilku, tak aby zapewnić produkcję wiesiów + nadwyżka na dalszy rozwój. Rozdziel połówkę na drewno (bardzo się przyda na stawianie budynków) i wydobycie złota (pierwsze wojsko).
11. W międzyczasie dobrze jeśli zdążysz już wyscoutować gdzie przeciwnik ma swoje miasto i znaleźć ewentualne słabe punkty, gdzie można poubijać mu wieśniaków potem (z dala od TC, osamotnione składy).

* – Łatwo się na to złapać, ale pamiętaj że np. cywilizacja Huns’ów ma od razu max popa i nie musi (ani nie może) domów robić. Ogólnie widziałem w tym zaletę, bo nie cierpię domów stawiać i czasem o nich zapominam, przez co cierpię momentami na wysycenie popa… niemniej domy są też dobrym (tzn. tanim) murem ochronnym.

W celach obronnych o ile mapa na to pozwala warto też postawić chociaż drewniane ogrodzenia i się zabezpieczyć. Dobrym pomysłem też jest budowanie budynków stykając je ze sobą – służą poniekąd jako mury do miasta. Łatwiej chronić jedną dziurę, niż każdą drogę do miasta.

Mój przykład pierwszych sekund gry

Czego tutaj i tak zabrakło?

1. Zbindowania Scouta na grupę.
2. Za dużo klikałem – można było więcej skrótami zaznaczyć – scouta, TC ;)
3. Wiesiek który odkrył barany mógł wcześniej zacząć dom budować (i nie „pod nogami”) + można było mu od razu zlecić tartak i zająć się już odkrytym lasem.

Feudal

Ten opis poniżej może już odbiegać od kanonu i będzie bardziej „po mojemu”:

1. Ofc TC i produkcja wieśniaków c.d.
   1. Z tego filmiku wynika, że Wheelbarrow warto wynaleźć około 48 wieśniaka, z kolei Hand Cart w tym filmiku: od razu – ja to zostawiam na potem, ale rób jak chcesz – mi się w Castle przypominają te rzeczy.
2. Pierwszą rzeczą jaką się skupiam jest upgrade farm w młynie (tutaj więcej o tym), staram się dociągnąć Dark bez ich pomocy Dopiero po upgrade zabieram wieśniaków do robienia farm przy TC.
   1. Farmy stawiamy zaczynając od prawej strony TC (tutaj wyjaśnienie dlaczego).
   2. Farmy stawiamy zawsze przy TC – w razie ataku wroga zaznaczamy wieśniaków wokół TC, klikamy [G] i chowamy ich do TC które zaczyna atakować.
      1. Jeśli już nas nie stać na TC wokół farm, to chociaż wieżyczkę postaw niedaleko młyna – też można garnizon + zwiększasz jej atak.
   3. Nie używamy (prawie) nigdy w grze dzwonka w TC! Zatrzymuje zazwyczaj niepotrzebnie za dużo ekonomii, a lepiej ręcznie wykonać garnizon zagrożonych jednostek (tutaj o tym).
   4. Pamiętamy o zapasie drewna – jeśli za dużo farm postawisz przed upgrade lub nawet po nim, to jak zaczną od razu wszystkie padać z wyczerpania to robi się niezły kryzys-drewniany :S.
3. Pomyśl o postawieniu murów z kamienia / umocnienia obecnych „belek”.
4. Inwestujemy w wojo – zależnie od tego jaką cywilizacją gramy i atakujemy.
   1. Tak naprawdę to warto już wojsko od Darka mieć, a w Feudalu przede wszystkim pakować surowce w łuczników. Z micromanagementem dobrze uderzyć już przeciwnika na początku gry i znacząco osłabić jego ekonomię. Tutaj o managemencie.
      1. W łuczników tym bardziej się inwestuje na starcie, bo głównie kosztują drewno, a w tym czasie gry priorytetowo zbierasz jedzenie na awans.
   2. Minimalne wojsko z jakim warto iść w odwiedziny do przeciwnika to przynajmniej 5 jednostek… poniżej za szybko umrą.
   3. Rozwalamy wieśniaków przeciwnika wokół składów z dala od jego TC. Nie zapuszczamy się w miasto bo nas zabije i nie mamy szans na tym etapie z TC. Ciągły ruch by wojsko przeciwnika nas nie dogoniło.
5. Stawiamy szybko Market i Kuźnię (Blacksmith) aby odblokować możliwość pójścia w Castle.
   1. Market im dalej wybudowany od tego, do którego będziemy jeździć, tym więcej złota generuje wymiana. Tutaj długie o marketach. Aha, jeszcze dobrze by dobra przepustowość między nim była więc lepiej postawić go na uboczu. Potem już światłowód wózków między marketami.
   2. Jeśli mamy sprzymierzeńców to (niekoniecznie od razu) wysyłamy wózki marketowe do niego na wymianę albo inwestujemy w kaligrafię.
6. Jeśli nie uprawiamy Fast Castle to warto pomyśleć o upgrade jednostek w baraku/stajni/łuczniarni i kuźni.
7. …
8. Idziem w castle jak jest możliwość.

Castle

1. Pierwsze co od razu po przejściu w tę erę to wybudowaniu 2-4 dodatkowych TC i uruchomienie w nich produkcji wieśniaków. BOOMING!!!
   1. Ogólnie polecam w TC od razu skierować wieśniaków do wykonywania jakiegoś zadania, tak, aby nie stali pod TC na nasz rozkaz. Nie zawsze jest czas interesować się tym ilu wieśniaków jest nudzi się w danym momencie.
   2. Jak już nas nieco bardziej stać – pora poodkrywać w TC dostępne technologie.
2. Uniwersytet + kościół.
3. Rzecz na pewno też do powiedzenia – inwestycja w broń ciężką, tj. katapulty, więc wybudowanie siege.
4. Stawiamy zamek w mieście, murujemy się dodatkowo.
5. …
6. Idź w imperial.

W co inwestować najpierw / co warto robić i produkować

IMO (chronologicznie od początku gry):

1. Wieśniaków (zazwyczaj robię ich 2x więcej w rozgrywce niż inni, tzn. 120-180).
   1. Są szczególnie cenni na początku gry, póki mamy 1 TC.
   2. Ogólnie można bez wojska zrobić pospolite ruszenie i zajebać przeciwnika samą chmarą wieśniaków :D. Niżej więcej o tym.
2. Mury lub zabudowę ograniczającą wjazd do miasta przez przeciwnika.
3. Upgrade do farm, przynajmniej ten pierwszy – najważniejszy.
4. Kuźnia i upgrade’y całkiem po lewej – pozostałe są specyficzne dla określonych grup – inwestuj głównie w to, co będziesz produkował do wojowania.
   1. Ogólnie jeśli masz możliwość zrobić upgrade jednostek – lepiej o minutę-dwie odroczyć atak, niż atakować słabszym wojskiem i dać się szybciej zabić.
5. TC od razu kilka postawić, trzy to bezwzględne minimum. Dobrym patentem jest też postawić je obok siebie np. w kształt litery V. Trzy jednocześnie lepiej się ochronią niż jeden samotny.
6. Kościół + monkami zbierać asap relikwie, zawsze to trochę złota albo uniknięcie odliczania lat jeśli komp/przeciwnik pozbiera wszystkie.
7. Uniwersytet i najważniejsze imo: BALISTYKA, Chemia, potem fortified wall… a potem myśl sam.
8. Katapulty – na chmarę wojska od kompa są niezastąpione w walce i masowej eliminacji wroga, szczególnie jak ciulają w mur albo statki atakują. Wysyłanie ich prosto na wojsko wroga jest mało opłacalne i szybko padają…
9. Zamek w mieście (a nie na uboczu osamotniony – bez ochrony / wiesiów, którzy coś odbudują).
10. Trybusze. Przynajmniej żeby chroniły zamek przed trybuszami przeciwnika… no i na później: ofensywę.

Mapy i AI

Głównie z ziomkami (że jest nas mało i nierównomierny skill) gramy przeciwko AI.

AI – gracz komputerowy

• AI w wersji HD jest znacznie lepsze, ludzie co kiedyś grali na Hardach rozjeżdżają się na Moderate.
  • Co ciekawe jeden z ziomów miał wersję HD cracked i sumarycznie po zakupie wyszło, że nie było to to samo AI, a coś słabszego.
• AI w wersji HD nie oszukuje. Stare AI („classic AI”, w poprzednich wydaniach gry) miało jakieś dodatkowe zasoby na starcie gry w Moderate+ (jednak w samej wersji HD już podobno nie oszukuje).
• AI jest dobre na otwartych mapach – rozrasta się w głównej mierze miastem.
• AI jest bardzo słabe na mapie Black Forrest, słabe na mapach, gdzie występują morza.
  • AI jest na tyle głupie, że na mapach gdzie jest tylko mały kawałek wody i nie wymaga się transportu statkami jednostek potrafi inwestować w flotę wodną – masz w takich przypadkach przewagę olewając kompletnie wodę.
• AI na Hardzie i wyżej łatwiej ograć, gdy w pierwszych 15 minutach gry ubije się mu trochę wieśniaków i spowolni ekonomię na starcie.
  • Jak komp dojdzie do Castle, zacznie budować TCki i pozwolisz mu na „booming” to potem już ciężko będzie.
  • Przykład jak ograć kompa na Hardest – z rushem początkowym i przykład po boomingu. I ostatni na 3 kompy :D. Respect.
  • Jak sparaliżujesz kompa w pierwszych minutach jakimś nietypowym zagraniem (TC Rush?), to może skończyć się bezsensownym staniem wieśniaków z jego strony.
• AI wysyła monków po relikwie niedługo po wejściu w Castle. Chodzą bez ochrony, więc warto chociaż jedną wojskową jednostkę postawić na straż obok relikwii zanim sami się dorobimy kościoła i monków.

W Steam Workshop są mody i inne AI możliwe do zainstalowania – nie próbowałem jeszcze, ale na pewno są perełki.

Jeszcze przykład potyczki AI vs Classic AI.

Mapy standardowe

Niewiele w sumie do powiedzenia mam – jakie mapy są, każdy sobie znajdzie sam. Wnioski moje:

• Gold Rush (Arabia) – mapa, w której centrum mapy stanowią pokaźne złoża złota. Warto je pierwszemu zdobyć i innych nie dopuścić.
• Black Forrest – najpopularniejsza mapa; komp bardzo słaby na niej jest – przez drzewa wokół zaimplementowane AI nie potrafi się tak rozrosnąć, jak na otwartych mapach. Ogólnie potyczkę na tej mapie na multi ludzie zaczynają przez wyścig wieśniaków max blisko wroga i murowanie przejścia.
• Nomad – start z wieśniakami, gdzie samemu trzeba sobie znaleźć miejsce na postawienie TC.
• … (kiedyś coś dopiszę)

Mapy ES custom

Poza standardowymi mapami są jeszcze generowane do wyboru, warte wymienienia:

• Pilgrims – zaczynasz na małej wyspie, gdzie surówce szybko się wyczerpią – trzeba wypłynąć w morze i znaleźć wielki ląd (mapa nie na potyczkę z AI – nie ogarnia).
• Unknown – totalnie losowa mapa powstaje… i to w tym skrypcie najbardziej lubię ;).
• … (jw)

Do obejrzenia wszystkie w tym filmiku.

Ciekawostki / warto wiedzieć / brzydkie i niebrzydkie tricki

A teraz już losowo z głowy konkrety, które się wcześniej nie upchały. Wiedz, że:

• Jeśli chomikujesz surowce (tzn. masz każdego ponad 1000) to w rzeczywistości źle nimi dysponujesz. To nie bank – surowce od razu zużywaj na wojsko i ulepszenia. Aktywa w tej postaci przynajmniej ochronią Ci dupę, a nie będziesz na gwałt produkował ochrony gdy wróg już Cię bije.
  • Lepiej zamiast na bieżąco wypluwać jednostki z budynku wojskowego to robić w nim garnizon i na raz wypluć od razu kilka – więcej szkody zrobią i później padną, niż pojedynczo.
• Lepiej jak dwa wieśniaki budują dwa budynki osobno, niż obaj po jednym razem. Team work nie jest proporcjonalnie korzystny – 10 wieśniaków buduje budynek w czasie 25% – wyjaśnienie.
• Jak goni Cię wilk to możesz szybko w jego miejscu zaplanować budowanie np. domu. Na moment się odczepi „przesuwając się” z miejsca budowy. Od razu spieprzaj dalej :D.
• Jeśli wróg wchodzi na Ciebie zabuduj się wokół domkami – każdy z placów budowy chociaż na moment pobuduj wieśniakami – chociaż dom nadal nie powstał to przejście przez rozpoczęty plac budowy nie jest już możliwe. [zobacz GIF]
  
• Jeśli wróg niszczy Ci mur – stawiaj od razu nową drugą warstwę lub usuń go i buduj na nowo. Taniej i znacznie szybciej wybudować nowy mur, niż naprawiać istniejący.
  • Nowy mur = 10 kamienia ~ 8 sekund
  • Naprawa muru = 6 kamienia ~ 3 minuty
• Atakując ze wzniesienia/klifu zazwyczaj ma się przewagę nad wrogiem.
• Tarany poruszają się szybciej z jednostkami w środku!!
  
• Ogólnie jeszcze inny art o szybkości jednostek.
• Wielu o tym zapomina albo nawet nie wie, ale na mapach z wyspami gdzie nie da się trade cartów puszczać to trzeba puszczać z docka do docka trade ship.
• Lepiej postawić 5 baraków i napierdalać z nich jednostki, niż powoli z jednego-dwóch zamków produkować specjalną. Często też bywa że te specjalne jednostki w zamkach nie są zbyt atrakcyjne względem standardowych.
• Buduj budynki w skupisku, a nie rozrzucaj ich pojedynczo po mapie – trudniej je obronić.
• Znowu dobrze spamować całą mapę domkami/murami – komp debil przynajmniej da o sobie znać niszcząc mur, który mu i tak nie przeszkadza w drodze do nas ;>
• Trzymając przycisk [SHIFT] kontynuujesz budowanie tego samego obiektu.
• … łatwo postawić z SHIFTem nową „farmę jedzenia”, tzn. kolejkujesz powiedzmy 8 wieśniakami młyn, od razu 8 pól wokół młynu i ponownie klikasz by wieśniaki budowały młyn. Jak skończą budowę młynu to zajmą się budową farm, potem od razu zaczną farmić.
  
• Pedancie – równe budowanie farm nie jest najważniejszą rzeczą w grze. Mogą być krzywo, nic się nie stanie ;).
• Pakując w wieże ludzi zwiększasz ich atak.
• Jak się jebniesz z postawieniem budynku to klawiszem [DELETE] możesz go usunąć – odzyskasz surowce. Jeśli zacząłeś już budować, to nie wszystkie.
• Taniej osobno postawić bramę, niż zacząć ją budować na zaplanowanym/postawionym murze (więcej info).
• Gdy wieśniaki noszą przy sobie jakieś surowce, to gdy wybudują skład drewna to „bezpieczne surowce trafią do portfela” (więcej info). W innych przypadkach straci się je.
• Jednostki wojskowe, które kosztują złoto przeważnie są znacznie lepsze od tych, które złota nie kosztują w ogóle (tzn. trash units – szybko padają, zapchajdziury).
  • Niemniej trash z baraku (druga jednostka – pickermany?) jest niezła na konie.
• Nie olewaj marketu. Mimo czasami dużych prowizji sprzedawaj/kupuj na nim.
  • Jak skończy się złoto na mapie to poza relikwiami ostatnia opcja na zdobycie złota.
  • Sprzedawaj drewno i jedzenie (trzymając [SHIFT])… chociaż podobno po cenie 16 (minimalnej) to nieopłacalne i chyba lepiej inwestować w trash… ale co zrobisz.
  • Czwarty od lewej upgrade w markecie pozwoli ulepszyć cenę. Pozostałe upgrade’y (poza kaligrafią) zdejmują tylko prowizje przy wysyłaniu surowców do innych graczy – tzn., praktycznie nie warto w nie inwestować (chyba, że co 2 minuty komuś coś wysyłasz no to wtedy…).
  • Sprzedawaj wcześniej od przeciwników – ceny na markecie są ogólne dla wszystkich graczy. Wcześniej sprzedajesz = lepszą cenę dostajesz.

I może już nie dotyczące gameplay:

• AoE 2 HD ma tryb Restore save, gdy np. zerwie się ludziom na multi gra – tryb ten od ponad roku nie działa jak należy :[.
  • Zazwyczaj jestem hostem, ale biorę czwarty kolor w grze. Po restore takiej gry z ziomkami ostatnio doszło do scalenia mojej kontroli cywilizacyjnej z innym ziomem i nic nie mogliśmy z tym zrobić. Inni gracze w ogóle zamienili się wcieleniami.
• AoE 2 HD ma możliwość nagrywania rozgrywki – warto sobie zapuścić potem replay i wyciągnąć wnioski z gry.
• Na cyfry 1-~40 są określone dźwięki by przyśpieszyć komunikację między graczami:
  • 30 najbardziej znane „Wooooloooolooooo”,
  • 11 śmiech,
  • 1 tak, 2 nie,
  • Można szybko włączyć/wyłączyć te dźwięki pisząc w chacie `!nomute`.
  • Z AI można w ten sposób porozumiewać się.
• [Page Up]/[Page Down] przewijanie chatu w grze.

Taktyki i cywilizacje

Ogólnie każda cywilizacja ma swoje plusy i minusy, ponadto ich jest team bonus, tzn. gratyfikacja dla Twoich sprzymierzeńców z faktu, że jesteś tą, a nie inną cywilizacją.

W ogóle to wszędzie mówią – wyskilluj się w jednej cywilizacji (i w sumie to prawda, chociaż ja lubię random grać). Tutaj ankieta, która może Ci pomóc wybrać (googlnij, są jeszcze inne).

Taktyki

Drush (Dark Rush)

Ciśniesz w Militię w Darku i atak na przeciwnika. Ogólnie powodzenia, bo TC z garnizonem praktycznie nie do zniszczenia jest w Darku.

Monk Rush

Napierdalasz Monków z kościoła i lecisz na podbój przeciwnika. Totalnie nie polecam taktyki, chyba że wiesz jak napierdalać chmarą monków i po kolei klikać na przeciwnikach. Raz spróbowałem i mnie totalnie rozjebano :D.

TC Rush

To jest fajne. Persowie w bonusach mają podwójne HP w TC. Na starcie gry zbierasz, aby mieć 275 drewna + 100 kamienia + kilka wieśniaków zrób, a potem wszystkimi wieśniakami lecisz do przeciwnika. Niszczysz swoje jedyne TC ze startu gry i odbudowujesz obok TC przeciwnika (TC można zbudować w Dark/Feudal, jeśli takowego nie mamy). Po wybudowaniu wszystkich wieśniaków garnizon i napierdalasz strzałami.

Raz na jakiś czas może się okazać że trzeba jednym wyjść i nieco odbudować TC. Warto mieć drewno w zapasie na ten wypadek.

Villager Rush

To taktyka, w której nie inwestujesz w złoto – no bo po co… wieśniaki mają w kupie (i Imperialu) dostateczną siłę by nieść spustoszenie. 10 TC i ciągła produkcja i można podbić świat. Warto zobaczyć całe, uśmiałem się.

Fast Castle

Tutaj ciekawy art o tym dokładnie rozpisany jak podejść do tematu.

Team bonusy

O tym filmik, jakie sprzymierzone cywilizacji są meeeeega mocne.

Inne tryby gry

Ogólnie gramy tylko w klasyka, ale z ciekawych rzeczy które mi się jeszcze przewinęły to tryby gry (nazwy mogłem przekręcić):

• Zoombie attack – któryś/kilku graczy jest zombiakami i trzeba przed nimi uciekać (hahaha).
• Safe the King (?) – każdy z graczy ma jedną jednostkę specjalną – króla. Trzeba ochronić go przed przeciwnikami. Najlepiej schować go do jakiegoś budynku + w innych budynkach pochować randomowe jednostki (każdy budynek, który ma zgarnizonowane jednostki posiada wywieszoną flagę – jakby tylko jeden budynek miał flagę to wiadomo gdzie jest king ;>). Śmiesznym patentem też jest schowanie króla do łodzi transportowej i np. ukrycie go w rogu mapy daleko na wodzie.
• Forest Nothing – tryb, w którym cała mapa pokryta jest drzewami. Najpierw trzeba wykarczować co się da wieśniakami, aby móc rozwijać swoją gospodarkę. Drzewa tniemy trebuszami (lub Celci swoją katapultą) – najpierw łącząc się z teamem, by móc puścić wózki marketowe i generować złoto. Huns preferowaną cywilizację ze względu na brak potrzeby budowania domów.

Mody warte wspomnienia / Workshopowe ciekawostki

• Pussywood Trees – chyba najpopularniejszy mod, który powoduje że drzewa stają się malusieńkie = lepiej widać szpary między nimi. Każdy streamer/komentator używa tego modu. Na Forest nothing must-have.
• Alignment grid – sam z niego korzystam. Wyświetla siatkę tilesów na mapie.
• Mam jednego pacjenta wśród graczy, który ogólnie zamula grę – tutaj kilka ciekawych informacji jak można zoptymalizować grę.
• Jakiś inny dość rozległy tutek wraz z terminologią na multi.
• I totalnie rozległy tutek, które nawet nie czytałem ale wygląda spoko, hehehehe.
• … (coś kiedyś dopiszę)

Epilog

Cały post to podlinkowanie w 90% do filmików jednego autora – polecam też serię „Answering Comments” gdzie są uściślenia do niektórych w/w zagadnień. Tutaj jeden z lepszych redditów z dobrymi komentarzami – na wypadek jakbym o czymś zapomniał, a w dodatku można skisnąć oglądając trochę zabawnych rzeczy na reddit top ever.

Aha, Spirit nie jest we wszystkim odkrywcą i przecież sam opierał się i sprawdzał wnioski z forów – tam też polecam się udać.

Polecam też poobczajać zagrywki pro playerów, np. streamy na kanale T90. Zawsze się śmiałem z oglądania, jak inni grają… ale nie ukrywajmy – da się ciekawych rzeczy nauczyć. Z resztą nie bez powodu e-sport stał się tak popularny… Z tego miejsca też głównie poznałem inne tryby gdy albo niespotykane wcześniej przeze mnie zachowania i taktyki graczy.

W ogóle to brakuje mi w AoE opcji, która była w Empire Earth – każda z jednostek miała tryb „Explore” i sama scoutowała mapę. W ogóle to zawsze EE > AoE… Nudzą mnie w AoE tylko 4 epoki, z kolei im więcej wiem o grze tym chyba wcześniejsze równanie wyrównuje się i coraz bardziej rozumiem jej fenomen…

Woooloooolooooo!!!